Maciej Majcherczyk
HISTORIA I POŁOŻENIE STODÓŁ
O położonych w malowniczej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej Żarkach mogliśmy czytać z racji żydowskich pozostałości po wojnie oraz czasach przedwojennej Polski. To właśnie synagoga będąca teraz Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Kultury oraz żydowski cmentarz – kirkut, jako pierwsze rzucają się w oczy, gdy zaglądamy do wnętrza historii żareckich budowli. Około 400 metrów od wspomnianej już synagogi znajduje się zabytkowy zespół stodół w Żarkach – miejsce symboliczne oraz bardzo ważne dla mieszkańców tego małego miasteczka na Śląsku. Położone jest w niewielkiej części miasta między ulicami: Piaski i Ofiar Katynia.
Żareckie stodoły są zbiorem ponad 30 unikatowych budynków. Powstawały one odpowiednio: w drugiej połowie XIX wieku, na początku wieku XX, aż po drugą wojnę światową. Stodoły budowane były w skupisku, z dala od zabudowań mieszkalnych. Powodem były liczne pożary trapiące żarecką społeczność, a także zwarta zabudowa historyczna.
![](https://www.poznaj-slask.pl/wp-content/uploads/2022/09/13-1-1024x683.jpg)
CHARAKTERYSTYCZNE BUDOWNICTWO
Pierwotnie stodoły budowane były z drewna, a ich „dachy” kryto strzechą. Prawdopodobnie w 1938 roku doszło do ogromnego pożaru, który pochłonął budynki wypełnione zbiorami. Na szczęście stodoły udało się szybko odbudować. Spichlerze z kamienia wapiennego i cegły stanęły w kilku rzędach. Obecnie bardzo charakterystycznym elementem stodół jest dach – dwuspadowy o rdzawym kolorze. Ich docelowym zastosowaniem było przechowywanie towarów, dzięki czemu rozwój handlu był bardzo dynamiczny, a zainteresowanie klientów – przyjezdnych oraz mieszkańców, regularnie rosło. Oprócz plonów, które znajdowały się w środku stodół, chowano tam także sprzęt rolniczy.
![](https://www.poznaj-slask.pl/wp-content/uploads/2022/09/11-1-1024x683.jpg)
ZABYTKOWE STODOŁY DZIŚ
Dziś zespół zabytkowych stodół to prawdziwy symbol Żarek. Kiedy po wojnie przeniesiono miejsce targu ze Starego Rynku na teren otaczający stodoły, przestrzeń i swoboda w poruszaniu się na dobre przekonały władze i mieszkańców do uczczenia tego miejsca. Nie sposób więc nie wspomnieć o żareckich jarmarkach, które odbywają się tu dwa razy w tygodniu – w środę i sobotę. Obecnie w czasie jarmarków stoiska kupieckie rozstawia ok. 500 sprzedawców, a z ich usług, tylko co sobotę korzysta kilka tysięcy klientów. Dziś jest to największy jarmark w północnej części województwa śląskiego. Można tu zakupić odzież, artykuły spożywcze, meble oraz żywy inwentarz. Jedna ze stodół – Kupiecki Sąsiek – jest otwierana kilka razy w roku (zawsze sobota: przed Niedzielą Palmową, w długi weekend majowy, czerwcowy, sierpniowy). W czasie wizyty można posłuchać kapeli ludowej, spróbować chleba tatarczucha lub innych smakołyków, a także kupić regionalne wyroby i pamiątki.
![](https://www.poznaj-slask.pl/wp-content/uploads/2022/09/12-1-1024x683.jpg)
Wyświetl większą mapę