Ruiny Teatru Victoria w Gliwicach

Oliwia Jankowiak

Schyłek XIX wieku, a dokładnie rok 1899 stał się początkiem prosperowania niezwykłego miejsca, jakim jest Teatr Victoria w Gliwicach. Ponad 100-letni kompleks posiadający intrygującą historię, mimo że nie przypomina pierwowzoru z czasów powstania, nadal przyciąga uwagę turystów. 

Warto przenieść się do początków istnienia teatru, który swą wyjątkowość z pewnością zawdzięcza swojemu położeniu. Mianowicie Victoria ulokowana została w samym centrum Gliwic stanowiąc jedność z kamienicą, co stało się za sprawą architektów Zimmermanna i Wacha, którzy zaprojektowali teatr. Inwestorem teatru była spółka „Victoria GmbH”, od której pochodzi sama nazwa „Victoria”. Dawniej oprócz desek teatralnych miejsce zapewniało szerszą gamę rozrywkowo-kulturową, ponieważ w budynkach można było znaleźć między innymi podziemny basen, kawiarnię “Theater Cafe” oraz hotel, a cały kompleks stanowił jedno z najciekawszych miejsc Górnego Śląska. W 1890 roku budynek teatru został wykończony, a w roku 1899 odbyło się oficjalne otwarcie.


Na początku istnienia teatru główne wejście znajdowało się na podwórzu. Ze względu na jego małą atrakcyjność dokonano fundamentalnego przebudowania i od roku 1924 wejście znajdowało się od strony nieistniejącego już dopływu rzeki. Teatr posiadał wiele niedociągnięć dlatego z czasem pojawiło się wiele renowacji i remontów, które sprawiły, że miejsce stało się bardziej funkcjonalne. W latach 20-tych XX wieku, czyli w okresie rozrastania się miasta zdecydowano o powstaniu Górnośląskiego Teatru Trzech Miast, w którego skład wchodziła Victoria. Był to czas jej rozkwitu, gdyż właśnie wtedy zostały wystawione najznakomitsze sztuki znanych artystów m.in.: Goethego czy opery Wagnera.

Czasy II wojny światowej przyniosły najwięcej zmian dla całego kompleksu. W 1943 roku przy pomocy wojennych jeńców unowocześniono wnętrze i poprawiono akustykę. Niedługo później w marcu 1945 roku teatr został podpalony przez Armię Radziecką. Żołnierze we wnętrzach rozpalili ognisko i zdewastowali salę teatralną, w konsekwencji wybuchł pożar. Strop i wnętrze zostało całkowicie zniszczone, jednak dzięki ścianie ogniowej zachowały się inne pomieszczenia i część gmachu. Niestety po wojnie budynek nie został odpowiednio zabezpieczony, co spowodowało dodatkowe uszkodzenia jego konstrukcji. Przez wiele lat budynek niszczał i popadał w zapomnienie.


Obecnie atmosfera ducha przeszłości i surowość wnętrza teatru wytwarza niepowtarzalny nastrój. Nietuzinkowe położenie ruin teatru podsyca zainteresowaniem niemal każdego przechodnia. Obecnie Victoria jest aktywna dzięki Fundacji Odbudowy Teatru Miejskiego w Gliwicach Ewy Strzelczyk, która w 1994 przyczyniła się do odbudowania teatru. Aktualnie te magiczne miejsce można znaleźć odnaleźć przy alei Przyjaźni, gdzie Victoria funkcjonuje sezonowo, a odbywające się tam sztuki teatralne dzięki wyjątkowości ruin absorbują każdego z widowni.


Wyświetl większą mapę

zobacz więcej zdjęć

zobacz filmy z Gliwic