Piotr Bandyk
KOLEJ PÓŁNOCNA CESARZA FERDYNANDA
Jest rok 1855, znajdujemy się w granicach Cesarstwa Austrii w miejscowości Bielitz – to właśnie tu zapada decyzja o budowie kolejne części trasy K.u.K. privilegierte Kaiser Ferdinands-Nordbahn – linii pociągów parowych budowanych na północnej części cesarstwa. Nowa trasa docelowo miała połączyć bezpośrednio Wiedeń z Krakowem i Lwowem. To właśnie stworzenie linii z Bogumina przez Dziedzice, Oświęcim, Chrzanów i Trzebnicę pozwoliło na trasę która w całości biegła na terytorium Cesarstwa Austriackiego.
Wszystko to spowodowało, budowę trasy i dworca w Bielsku. Stary dworzec zbudowano bliżej centralnej części miasta i oddano go do użytku w 1860 roku. Obiekt znajduję się nieopodal ulicy Wałowej i stoi do dnia dzisiejszego. Parę lat temu została odnowiona jego elewacja zewnętrzna.
WIĘKSZY DWORZEC
Kolej zyskiwała coraz szybciej popularność, przez co większy był ruch pasażerski z roku na rok. Dlatego też władze miasta już w roku 1889 podjęły decyzję o budowie nowego dworca – większego, przesuniętego w stronę północną. Nowy obiekt miał nawiązywać stylem do konstrukcji dworców powstałej w 1888 roku Kolei Miast Śląskich i Galicyjskich. Dworzec zbudowany został przez firmę budowlaną Carla Korna, według koncepcji bielskiego architekta Carla Schulza. Warto wspomnieć, że dworzec w Bielsku ma swojego brata bliźniak. Jest nim dworzec kolejowy w Czeskim Cieszynie.
Budynek dworca został uroczyście otwarty w 26 lutego 1890 roku. Tego dnia o 5.52 na stację wjechał pierwszy pociąg parowy. Budynek dworca na przestrzeni lat był mocno eksploatowany, lecz konstrukcja nie uległa wielkiej zmianie. W roku 1963 dochodzi do zelektryzowania odcinka linii kolejowej Bielsko -Biała Główna – Czechowice -Dziedzice. 3 czerwca 1994 roku obiekt został wpisany na listę zabytków, co było początkiem do gruntownego remontu obiektu. Do tego doszło w 1997 roku, kiedy to dokonano wymiany i odrestaurowano zewnętrzną elewację dworca, na nowo przykryto konstrukcje dachu, wymieniono okna i drzwi, a także wyremontowano wnętrze zabytku. Dworzec na nowo otwarto 15 września 2001 roku – od razu zgarniając nagrodę “Modernizacja Roku 2001”. Od roku 2015 dworzec kolejowy obsługuje również pociągi Express Intercity Premium – Pendolino, będące najwyższą klasą pociągów w Polsce.
CEGŁA I KAMIEŃ
Budynek dworca jest murowany z cegły i kamienia, złożony z trzech pawilonów na rzucie kwadratu, połączonych ze sobą. Dach każdego z nich jest czterospadowy, natomiast prostokątne łączenia pawilonów, mają dach dwuspadowy. W środkowym pawilonie, znajdują się kasy i poczekalnia dworca. Można przejść przez niego od placu przy ulicy warszawskiej, na peron pierwszy.
W holu, budynku na podróżnych czekają ścienne ozdoby, wykonane przez Wiedeńską firmę Wild & Weygand – polichromie w stylu pompejańskim przestawiające ornamenty roślinne nazywane potocznie też arabeskami. Nad wejsciami do budynku widnieje napisy: K. K. Privilegirte Kais. Ferd. Nordbahn (Znaczy to „Uprzywilejowana Cesarsko-Królewska Kolej Północna Cesarza Ferdynanda”.)- które zostały odsłonięte podczas remontów na końcu XX wieku.
Dworzec został usytuowany u zbiegu dzisiejszych ulic: Warszawskiej, 3 Maja i Piastowskiej. Są to główne drogi w Bielsku – Białej, które prowadzą do jego centrum od strony Katowic. Na dworcu czynne są trzy perony. Jadąc na południe pociągi kierują się w stronę Żywca i następnie jadą aż pod granicę do Zwardonia. W stronę północną, możliwości jest więcej – pociągi jadą w stronę Czechowic -Dziedzic, a następnie aż do Katowic, czy też przez Andrychów i Oświęcim, aż do Krakowa. Istnieje również możliwość trasy do Cieszyna – lecz jest ona nieczynna i nie używana od wielu lat.
Dworzec jest skomunikowany z kilkoma przystankami komunikacji miejskiej. Do tego w czasach PRL po drugiej stronie ulicy Warszawskiej, został wybudowany w duchu socrealizmu Dworzec PKS – będący jak na tamte czasy jednym z najnowocześniejszych obiektów w polsce. Dla pasażerów została utworzona również estakada – zaczynająca się przy dworcu PKS, następnie przechodzącą nad ulicą warszawską, a potem nad peronami dworca PKP, z których można zejść bezpośrednio na perony.
Wyświetl większą mapę
