Maciej Majcherczyk
IMPONUJĄCE ROZMIARY
Strażnica w Przewodziszowicach, a właściwie jej ruiny, znajdują się w pobliżu dawnej wsi, obecnie części Żarek – Przewodziszowic, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Obiekt ten budzi spore zainteresowanie osób przyjezdnych ze względu na zrekonstruowany masyw w formie muru, długiego na 26 metrów i wysokiego na 10 metrów. Jego grubość dochodzi do prawie 2 metrów – 1,8 m.
![](https://www.poznaj-slask.pl/wp-content/uploads/2022/09/13-2-1024x683.jpg)
SPORO LEGEND I NIEJASNA HISTORIA
Strażnica przewodziszowicka jest na tyle tajemniczym obiektem, że tak naprawdę nikt nie wie jak, kiedy i przez kogo powstała. Mało tego, nie jest wiadome, jak wyglądała pierwotnie budowla oraz jakie było jej przeznaczenie. Prawdopodobnie u stóp skały istniało podzamcze chronione wałem i fosą. Do dziś powstało kilka zarysów lub większych projektów rekonstrukcyjnych, jednak żaden z nich nie został potwierdzony.
Obiekt powstał w XIV w. lub na przełomie wieków XIV i XV. Istnieją dwie główne teorie jej pochodzenia. Pierwsza z nich zakłada, że strażnicę wybudowano na polecenie króla polskiego Kazimierza Wielkiego. Wraz ze Strażnicą Suliszowice miała stanowić wsparcie – jako wysunięta flanka – zamku obronnego Ostrężnik. Według drugiej teorii, strażnicę wybudował książę śląski Władysław Opolczyk. Miała służyć obronie jego terytoriów lennych. W latach 1426-54 właścicielem strażnicy był Mikołaj Kornicz, zwany „Siestrzeńcem” – wyjątkowo lubiany rozbójnik, który swoją sympatię zyskał głównie u chłopów i biedoty, dzięki napadaniu i rabowaniu bogatych kupców i możnowładców. Z Korniczem wiąże się kolejna legenda, mówiąca, że zrabowane przez niego skarby zostały ukryte w niedostępnych szczelinach skalnych lub w zamkowej studni. Studnia ta istnieje podobno do dziś, nieco oddalona od skały zamkowej. Zasypana jest jednak całkowicie kamieniami.
![](https://www.poznaj-slask.pl/wp-content/uploads/2022/09/12-2-1024x683.jpg)
STRAŻNICA DZIŚ
Dziś, co do kwestii przeznaczenia strażnicy, nie ma już żadnych wątpliwości. Dzięki sprzyjającemu położeniu i odpowiedniej formie budowli (połogi, pionowe lub przewieszone ściany z kominami, rysami, filarami i zacięciami), obiekt ten stał się chętnie odwiedzanym punktem na mapie wspinaczkowej. Obecnie znajduje się tam około 25 dróg wspinaczkowych posiadających stałe punkty asekuracyjne.
W pobliżu ruin, leżących około kilometra na północny wschód od wsi, przebiega niebieski Szlak Warowni Jurajskich, a także kilka innych tras pieszych oraz rowerowych. Sam obiekt jest ogólnodostępny, a w odległości 1,5 km od niego znajduje się parking. Stamtąd prowadzi asfaltowa droga, którą po 15 minutach spaceru dotrzemy do strażnicy.
![](https://www.poznaj-slask.pl/wp-content/uploads/2022/09/14-2-1024x683.jpg)
Wyświetl większą mapę