Kamienica Pod Żabami w Bielsku-Białej

Anna Rusinek

Targowa 2

Targowa 2 w Bielsku-Białej to bardzo dobrze znany okolicznym mieszkańcom adres. Mieszcząca się tam kamienica z czasów secesyjnych zdobi róg placu Wojska Polskiego i jest jednym z głównym sąsiadów zabytkowego kościoła ewangelicko-augsburskiego im. dra Marcina Lutra, należącego do dzielnicy Biała Krakowska. Jej najsłynniejszym i najbardziej przykuwającym wzrok elementem jest portal, zdobiący wejście od ulicy Targowej. Wejścia do budynku strzegą tam dwie bajkowe postaci żab. Jedna z nich trzyma w rękach fajkę oraz kielich, druga przygrywa na mandolinie, zerkając w kierunku swojej towarzyszki. Pomiędzy postaciami znajduje się beczka, na której umieszczono rok “1795”, nawiązująca do przeszłości budynku.


Niereguralność

Kamienica jest nadzwyczaj nieregularną bryłą, w której ciężko doszukać się powtarzalności wykorzystywanych rozwiązań zabudowania. Niemal na każdym piętrze ułożenie okien lub ich kształt stanowi osobną wizję, jakby każde z nich miało stanowić oddzielne dzieło sztuki. Na bocznej ścianie kamienicy umieszczono asymetryczne, dwuskrzydłowe drzwi, ozdobione ornamentami. Dopełnieniem asymetrii całego budynku jest mała wieża, znajdująca się na złączeniu ulicy Targowej z placem, która zakończona jest czterospadowym, blaszanym dachem. Budynek posiada liczne elementy rzeźbione, w tym – oprócz wcześniej wspomnianej pary żab na części portalowej – również ludzkie twarze “wtopione” w ściany budynku, stanowiące element ozdobny.


Historia

Początki kamienicy “Pod Żabami” – jak zwykli nazywać ją mieszkańcy – sięgają roku 1903, gdy bialski architekt Emanuel Rost junior zaprojektował jej pierwszy rzut. Rodzina Rostów stanowiła już wtedy bardzo silny człon wpływowych osobistości na terenie Bielska-Białej. Ród ten miał swój udział w znacznej części projektów obiektów znajdujących się do dnia dzisiejszego na terenie miasta. Pierwszym właścicielem kamienicy był Rudolf Nahowski, który zagospodarował jej wnętrze na potrzeby powstającej tam winiarni (do której nawiązuje beczka nad portalem). W tym czasie powstały tam również pomieszczenia mieszkalne.

Projektanci secesyjnych budynków w mieście na szeroką skalę czerpali inspiracje z wiedeńskich wzorców i rozwiązań zabudowy. Stąd też Bielsko-Biała do dzisiaj nazywana jest “Małym Wiedniem”, który zachwyca swoją architekturą. Zjawisko to było w szczególności nasilone na przełomie XIX i XX w., co mogło również wynikać z obecności wielu architektów wiedeńskich (m.in. Karl Korn, Leopold Bauer). Sam nurt secesyjny charakteryzował się abstrakcyjną ornamentyką, czerpaniem z architektury Dalekiego Wschodu. Artyści starali się ukazywać prawdziwe piękno za sprawą nieregularności, czy sztuki ludowej. Stąd zatem asymetria, którą można zaobserwować w powstałej z projektu Emanuela Rosta “Kamienicy pod Żabami”, dekoracyjność licznych elementów i odznaczający się styl detalistyczny.


Wyświetl większą mapę

zobacz więcej zdjęć

zobacz filmy z Bielska-Białej