Kaplica św. Antoniego w Piekarach Śląskich

Natalia Grych

Święty Antoni

Św. Antoni, a właściwie Fernando Martins de Bulhoes urodził się w 1195 roku w Lizbonie. Pochodził z bogatej rodziny, lecz jeszcze przed skończeniem 20 lat wstąpił do zakonu Kanoników Regularnych św. Augustyna. W 1219 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Szybko jednak opuścił ów klasztor. Usłyszawszy o św. Franciszku z Asyżu postanowił kroczyć jego drogą, przez co już w 1220 opuścił zakon Kanoników Regularnych św. Augustyna i wstąpił do zakonu Franciszkanów. Właśnie tam Fernando otrzymał imię Antoni.

Podczas bożej służby nawoływał do nawrócenia i umiłowania Chrystusa. Posiadał wiele darów, a jednym z nich była zdolność odnajdowania odpowiednich słów. Mówił w taki sposób, że ludzie chcieli go słuchać. Niektórzy musieli nawet słuchać go na placach, ponieważ nie mieścili się w kościołach, w których przemawiał. Podczas pobytu w Weronie Antoni udał się do księcia Ezelina III, który był znany z tego, iż w okrutny sposób mścił się na zwolennikach papieża. Zakonnik stanął przed nim i wygłosił mu bożą prawdę, a po tym książę (dziwiąc wszystkich dookoła) nie ukarał go, a pozwolił odejść. Poza darem mówienia Antoni posiadał również doskonałą pamięć. Potrafił cytował długie fragmenty Biblii. Ludzie uważali, że gdyby wszystkie święte teksty zostałyby zniszczone, Antoni potrafiłby je odtworzyć. To jednak nie wszystko. Był obdarzony również umiejętnością bilokacji oraz prorokowania, a także możliwością czytania ludzkiego sumienia.


Zmarł w 1231 roku, mając 36 lat, w klasztorze w Arcella. Podczas słuchania hymnu O gloriosa Virginum oddał ducha Bogu. Podczas życia Antoni dokonał wiele cudów. Komisja papieska stwierdziła, iż zakonnik uzdrowił siedmiu niewidomych, pięciu sparaliżowanych, trzech niesłyszących, dwóch niemych oraz udało mu się wskrzesić dwóch zmarłych. Przez swoje zasługi Antoni został ogłoszony świętym. By było ciekawiej, był to najszybszy proces kanonizacyjny w historii kościoła katolickiego, ponieważ Św. Antoni został kanonizowany 352 dni po swojej śmierci. Zdarzyło się to dokładnie 30 maja 1232 roku. Proces kanonizacji przeprowadził papież Grzegorz IX. Dodatkowo 16 stycznia 1946 roku papież Pirs XII ogłosił Antoniego doktorem kościoła. Wspomnienie Św. Antoniego przypada na dzień jego śmierci, czyli 13 czerwca i jest bardzo uroczyście obchodzone w Lizbonie. Wszyscy wiedzą, że gdy coś jest zgubione należy modlić się do św. Antoniego. Nie jest on jednak jedynie patronem rzeczy zgubionych. Jest on również patronem żniw, par narzeczeńskich, sierot i dzieci oraz więźniów.

Św. Antoni najczęściej jest przedstawiany w habicie franciszkańskim. Niekiedy trzyma on Dzieciątko Jezus. Do jego atrybutów należy księga, lilia, ogień oraz bochen chleba. Patronuje około 150 parafiom na terenie Polski. Jest również patronem kaplicy na Dołkach w Dąbrówce Wielkiej.

Historia

Kaplica powstała, podczas okresu międzywojennego, w latach 1929-1930. W głównej mierze została ona wybudowana z inicjatywy pobliskich mieszkańców (Dołków) oraz dzięki ich ofiarności. Budowa kaplicy odbyła się pod nadzorem proboszcza Kamienia (dzielnica Piekar Śląskich) ks. kanonika Józefa Krupy. Warto dodać, że kaplica została wybudowana jako wotum wdzięczności za przyłączenie Śląska do Polski w 1922 roku. Mówiąc o ofiarności należy wspomnieć, iż to mieszkańcy Dołków byli ofiarodawcami figur św. Stanisława oraz św. Kazimierza, które swoje miejsce odnalazły w kaplicy. Wójt Kamienia ofiarował obraz św. Antoniego, monstrancję ufundował Karol Muc z Szarleja, natomiast kadzidło kupili państwo Burzykowie. Kaplica została poświęcona 14 czerwca 1930 roku.


Od roku 1963 była ona objęta posługą rektora. Funkcję te pełnili ks. Arkadiusz Kowalczyk, ks. Kunert, ks. Alojzy Majnusz oraz ks. Jan Adamus. Od 1976 roku natomiast kaplica należy do parafii Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Dąbrówce Wielkiej. Wcześniej należała ona do parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kamieniu. 15 stycznia 2015 roku kaplica została wpisana do rejestru zabytków województwa śląskiego.

Wnętrze

Kaplica została wzniesiona w stylu historyzmu z elementami neogotyku. Jej fronton niegdyś zdobił Biały Orzeł, lecz został on zniszczony przez hitlerowców. Nad wejściem natomiast po dziś dzień znajduje się figura Matki Bożej Wspomożenia Wiernych. Wchodząc do kaplicy od razu po lewej stronie można ujrzeć figurę Św. Antoniego. Nieco dalej, na równoległych ścianach, znajdują się dwie rzeźby umieszczone na konsolach: św. Doroty po lewej stronie oraz św. Józefa po prawej stronie.

W prezbiterium znajduje się ołtarz, w którym umieszczono relikwie Św. Placyda oraz relikwiarz Św. Antoniego. Poza tym można w nim również zobaczyć trzy figury. Rzeźba Św. Antoniego umieszczona jest w centrum ołtarza, za to Św. Kazimierza Królewicza znajduje się po prawicy patronującego kaplicę, a figura Św. Stanisława Biskupa stoi po lewicy Św. Antoniego. Ołtarz znajduje się między dwoma witrażami. Jeden z nich przedstawia sylwetkę Św. Romana, drugi natomiast Św. Michała Archanioła. W prezbiterium znajduje się również mała figurka Matki Bożej, która umieszczona jest na konsoli na lewej ścianie. Nieco dalej znajduje się obraz Jezusa Miłosiernego. Na przeciwległej ścianie natomiast można ujrzeć dwa obrazy. Jeden z nich przedstawia papieża Jana Pawła II, drugi ukazuje papieża Franciszka.

Kaplica znajduje się w Piekarach Śląskich, w dzielnicy Dąbrówka Wielka na ul. Głównej. Niestety nie jest ona otwarta przez cały dzień, tak jak większość kościołów. Można za to udać się do niej na mszę świętą, która odbywa się w każdą niedziele o godzinie 9:45. Od 1963 roku w kaplicy mogły odbywać się również śluby, bierzmowania czy pierwsze komunie.


Wyświetl większą mapę

zobacz więcej zdjęć

zobacz filmy z Piekar Śląskich